Rozwód – z orzekaniem czy bez orzekania o winie?

Rozwód 6 listopada, 2023

Statystyki nie kłamią – średnio 1/3 zawieranych w Polsce małżeństw swój finał znajduje w sądzie na rozprawie rozwodowej. Decydując się na formalne zakończenie małżeństwa, należy zadać sobie kilka pytań, a jedno z nich brzmi: rozwód z orzekaniem o winie czy bez? Sprawdźmy, co zgodnie z prawem daje uznanie przez sąd winy drugiej strony i czy orzekanie o niej wpływa np. na podział majątku lub kwestię alimentów na dzieci?

Czy wina wpływa na podział majątku?

Zgodnie z Kodeksem Rodzinnym i Opiekuńczym „Orzekając rozwódsąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. Jednakże na zgodne żądanie małżonków sąd zaniecha orzekania o winie”. By więc rozwód odbył się bez wskazywania winnego, małżonkowie muszą zgodnie wyrazić taką wolę.

A teraz do rzeczy – na co wina w rozwodzie NIE ma wpływu?

  1. 1. Dzieci – wina małżonka nie przekłada się w żaden sposób ani na kontakty z dzieckiem, ani na władzę rodzicielską, czy na wysokość alimentów na dziecko. Rodzic po rozwodzie ma prawo i obowiązek widywać się z dzieckiem oraz podejmować decyzje dotyczące jego życia. Nie zmienia tego zawinione zachowanie wobec małżonka. Nie wpływa to także na wysokość alimentów.

  2. 2. Majątek – jego podział również nie jest uzależniony od tego, czy sąd orzekanie o winie któregoś z małżonków. Co więcej, podział majątku może odbyć się także jeszcze w czasie trwania małżeństwa. Warto wskazać, że sąd w sprawie o podział majątku może ustalić nierówne udziały małżonków, ale nie jest to uzależnione od wyniku sprawy rozwodowej.

Wina ma znaczenie – alimenty dla małżonka

Alimenty na rzecz byłego małżonka to jedyny element, na który – zgodnie z przepisami – ma wpływ rozwiązanie małżeństwa przez rozwód bez orzekania o winie, z winy obu stron lub z wyłącznej winy jednego z małżonków.

W sprawie bez ustalania, który z małżonków jest winny rozkładu pożycia, strony są uprawnione do żądania na swoją rzecz alimentów (dostarczania środków utrzymania), jeśli znajdują się w niedostatku. Alimenty należą się przez 5 lat od rozwodu, chyba że wcześniej dojdzie do zawarcia nowego małżeństwa.

Co oznacza „pozostawanie w niedostatku”? Niedostatek w ujęciu obowiązku alimentacyjnego to taka sytuacja, w której domagający się alimentów nie ma w ogóle lub dostatecznych środków na własne utrzymanie i nie jest w stanie ich zdobyć samodzielnie, pomimo dokładania wymaganej staranności.

W rozwodzie z orzeczeniem o winie obu stron sytuacja zmienia się jedynie o tyle, że obowiązek nie jest ograniczony czasowo – może trwać dożywotnio, chyba że wcześniej dojdzie do zawarcia nowego małżeństwa.

W rozwodzie z wyłącznej winy jednego małżonka można domagać się alimentów, jeśli zakończenie małżeństwa pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego. Pogorszenie sytuacji materialnej to wynikająca bezpośrednio z rozwodu negatywna zmiana, polegająca na zmniejszeniu środków, którymi dysponuje małżonek niewinny, lub na zwiększeniu jego usprawiedliwionych potrzeb, przy czym pogorszenie sytuacji nie musi być tak znaczne, aby pociągało za sobą niedostatek. Obowiązek nie jest ograniczony czasowo, chyba że dojdzie do zawarcia nowego małżeństwa.

Warto wiedzieć, że małżonek wyłącznie winny nigdy nie będzie mógł żądać alimentów od małżonka niewinnego.

Rozwód z orzekaniem o winie – istotne są dowody

Warto zdawać sobie sprawę, że to, iż druga strona jest w naszym mniemaniu wyłącznie winna rozpadu pożycia, będzie wymagało udowodnienia w sądzie. Wnioskując o rozwód z orzekaniem o winie, należy przedstawić dowody obciążające małżonka, takie jak:

  • – zeznania świadków,
  • – fotografie, nagrania wideo oraz audio,

  • – treść maili, wiadomości SMS, rozmów na komunikatorach,

  • – zaświadczenia i obdukcje lekarskie,

  • – notatki z interwencji policyjnych,

  • – wyroki sądowe potwierdzające np. stosowanie przemocy w rodzinie,

a także wszelkie inne wskazujące istotne okoliczności świadczące o winie. To na stronie – a nie na sądzie – spoczywa obowiązek inicjatywy dowodowej.

Rozwód z orzekaniem o winie czy bez? Pomoc adwokata

Należy pamiętać, że sąd w toku postępowania może uznać, że winne rozpadu pożycia są obie strony. Dlatego odpowiedź na pytanie to, czy wnosić o rozwód z orzekaniem o winie, czy bez, zawsze powinna być kwestią indywidualną. Warto w tym zakresie skorzystać z fachowej obsługi prawnej, zapewniając sobie wsparcie adwokata na każdym etapie postępowania – począwszy od sporządzenia pozwu, poprzez pomoc w gromadzeniu dowodów winy, aż po reprezentowanie w trakcie sprawy rozwodowej.

Sprawdź także Rozwód z podziałem majątku.